5 Tips om kinderen bij een uitvaart te betrekken

Een uitvaart is voor kinderen, afhankelijk van de leeftijd natuurlijk, heel onwerkelijk. Dierbaren om hen heen zijn verdrietig en alleen dat al ervaren ze niet dagelijks. Blijkbaar is er iets heel ergs gebeurd! Blijkbaar is de dood heel erg. Tegelijkertijd zegt de dood kinderen nog niet zoveel, ze overzien de gevolgen nog niet direct, waardoor ze eerder over gaan tot de orde van de dag en dat is mooi. Je ziet ze als een kameleon veranderen. Het ene moment zijn ze intens verdrietig en het volgende moment bouwen ze met Lego een mooi dorp of vragen ze of ze op de IPad mogen en lijkt er niets meer aan de hand. Dat laatste kan heel ongeïnteresseerd overkomen, maar wees blij wanneer ze de ervaring met de dood en het immens missen van iemand misschien nog niet zo vaak hebben meegemaakt.

1 Wees open en eerlijk over wat er gebeurd
Laat als volwassene zien dat de dood niet eng of beladen is. Vertel in duidelijke taal wat er gebeurt en verbloem niets. Als het vaag blijft gaan kinderen vaak van alles zelf invullen, wat grotere gevolgen kan hebben, dan de werkelijkheid. Leg ook uit wat dood is. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat het hart niet meer klopt, dat iemand niet meer ademt. Zeg in elk geval niet dat iemand nooit meer wakker wordt, want dat kan slaapangst creëren. Het kind kan dan bang worden om nooit meer wakker te worden.

2 Geef kinderen een keuze en respecteer deze
Ouders vinden het vaak spannend wanneer het moment daar is dat er fysiek afscheid genomen wordt van de overledene, omdat ze niet goed weten of dit wel zo verstandig is voor hun kind. Is het niet te heftig? Is er een bepaalde leeftijd voor? Wanneer je als ouder uitlegt wat het kind kan verwachten, kan hij/ zij vaak prima zelf deze keuze maken. Vertel bijvoorbeeld vooraf welke kleding de overledene draagt, dat hij of zij wat bleker kan zijn dan anders en misschien zelfs kouder aanvoelt. Zo hoeven ze nergens van te schrikken. Zeg dat hun keuze altijd goed is, of ze nu wel of niet gaan kijken, dat het voor de overledene niets uitmaakt. Beantwoord de vragen die ze stellen eerlijk.

3 Geef de kinderen een taak
Neem je kind gerust mee naar een uitvaart. Op deze manier leert het kind, dat verdriet er mag zijn, maar ziet het ook dat mensen elkaar troosten. Dat is heel waardevol. Het is helemaal niet erg wanneer je kind nog niet de hele tijd stil kan zitten. Laat ze lekker hun gang gaan. Het helpt rouwende mensen juist vaak, omdat de uitvaart er luchtiger/ minder beladen door wordt. Zorg wel dat er iemand is die op de kinderen kan letten en ze eventueel mee naar buiten kan nemen als dat nodig is.

Zo betrek je jouw kind bij een uitvaart;

• Laat ze iets meebrengen voor de overledene wat ze zelfgekozen hebben, dat kan een kaart, een tekening of bijvoorbeeld een zelf uitgekozen bloem zijn

• Richt je in het welkomst- en slotwoord ook tot hen, zo horen ze er echt bij en geef je ze ook dat gevoel

• Laat kinderen vooraf de kist beschilderen of tekenen en vertel tijdens de uitvaart samen wat ze getekend of geschilderd hebben

• Laat ze kaarsen aansteken rondom de kist

• Of laat ze bellenblazen. Dit kunnen de figuurlijke kusjes zijn die naar de overledene opstijgen

• Wat oudere kinderen kunnen misschien een gedichtje voorlezen, forceer hier ook niets

• Lees een verhaal voor over doodgaan, speciaal voor de kinderen

• Kinderen kunnen, wanneer ze dat willen, ook helpen bij het sluiten van de kist

4. Leg de focus op mooie herinneringen
Je helpt je kind ook enorm wanneer je regelmatig samen stilstaat bij alle mooie herinneringen aan jullie dierbare. Bijvoorbeeld door samen foto’s terug te kijken of een herinneringshoekje te maken. Je kunt ook samen met je kind een herinneringskistje maken. Hierin stop je dan allemaal spulletjes die jullie doet denken aan je dierbare of aan alle mooie herinneringen. Zo wordt afscheid nemen tastbaar.

5 Zoek professionele hulp als het verwerken van het verlies moeilijk blijkt
Kinderen zijn over het algemeen heel flexibel. Rouwen kost tijd en aandacht, maar als je het idee hebt dat het moeilijk blijft, aarzel dan niet om hulp in te schakelen. Het is goed om te benoemen dat verdriet er mag zijn, dat je zelf ook verdrietig bent en dat het soms helpt er met een buitenstaander over te praten. Verstop je eigen verdriet niet uit voorzorg voor je kind. Een kind mag leren dat verdriet er mag zijn en dat dit oké is en dat jij ook gewoon een mens bent. Het helpt ze juist vaak om meer zelfvertrouwen te krijgen wanneer ze zien dat zij niet de enige zijn die soms huilen. Laat zien hoe jij met verdriet omgaat, deel je emoties, praat erover en laat merken dat het de overledene in gedachten voorleeft.